.png)
ويژهنامه فارسی
برگشت به فهرست مقالات |
الرجوع إلی قائمة المجلدات
1- گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان ، a.sayadani@azaruniv.ac.ir
2- دانشگاه شهید مدنی آذربایجان
2- دانشگاه شهید مدنی آذربایجان
الملخّص: (301 المشاهدة)
جامعهشناسی زبان در همسویی با تحلیل گفتمان انتقادی جامعۀ زبانی را محصول عوامل اجتماعی ازجمله مسأله قدرت میداند. ژان بلومارت در بحث از جامعهشناسی زبان به حوزۀ قدرت و شاخصسازی واحدهای چندمرکز از مفهوم حاضر از نابرابری اجتماعی، ایدئولوژی نمادین و اصل هویت توجه دارد. منظور وی مشخصاً این است که نقشۀ توزیع قدرت در جامعه تعیینکنندۀ میزان سطحی از پدیدۀ نابرابری است. از این نظر بلومارت پیشنهاد میکند که مقولۀ نابرابری را نه بهعنوان یک ویژگی یا مقولهای پایدار از افراد یا گروهها، بلکه بهعنوان شکل خاصی از ظرفیت ارزشهای شناختی که در یک مجموعه سازمان یافته است، درنظر بگیریم. بر این اساس شناخت استعدادهای هویتی و پیوندهای رفتاری بهصورت نمادین بحث دوسویۀ قدرت و نابرابری را در درجات مختلفی تقویت میکند. بلومارت در شاخصسازی هر یک از این مرتبهها از اسلوبهای خاصی همچون ریشهیابی استعارهها و اصطلاحات خاص زبانی و وصفیسازی ویژگیهای ظاهری در چارچوب تعاملات ارتباطی بهره میگیرد. رمان شرق الدائری به قلم خالد أحمد بهنوعی سند جامعه زبانشناختی مصر معاصر عمل میکند. ازآنجاییکه صداهای درون رمان ابزار بازتولید سلطه و قدرت هستند، هر گروه از شخصیتها از گفتمان خاصی استفاده میکند تا قدرت خود را توجیه نماید. از این نظر گفتمانهای محلی در ارتباط با سطوح کلانتر اجتماعی و سیاسی (تغییرات اجتماعی) فهمیده میشود. بلومارت با مفهوم شاخصمندی مرتبههای چندمرکز از پندارۀ قدرت دقیقاً چنین پیوندی را بازتاب میدهد. در جستار حاضر کوشیده شده است تا به واقعیت چندبعدی روال گفتمانی شخصیتهای رمان از دریچۀ قدرت و واحدهای چندمرکز آن تمرکز شود. نتایج بحث دال بر آن است که هر گروه با گفتمان خاص خود مشروعیت پیدا میکند. زبان در گفتمان حاضر ابزار بازتولید نابرابری است. تکثر صداها همواره در رقابت و تضاد بوده و این تکثر هرکدام حامل ایدئولوژی و هویت متفاوتی است.
الکلمات الدليلة: جامعه¬شناسی زبان، مرتبه¬های چند مرکز، حوزۀ قدرت، ژان بلومارت، روایت¬شناسی عربی، رمان شرق الدّائری، خالد أحمد.
إرسال رسالة إلى المؤلف المسؤول
| Rights and permissions | |
 |
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License. |
